Tanınmış filosof Niyazi Mehdinin «Sənətin arxeologiyası. Sənətin arxitektonikası» kitabı çapdan çıxıb. Toplunun böyük hissəsi müəllifin ötən əsrin 70-80-ci illərində yazdığı məqalələrin işlənmiş variantlarından ibarətdir. Müəllif 1987-ci ildə bitirdiyi kitabı çapdan əvvəl axırıncı dəfə redaktə edib. Bu məqalələrdəki həmin çağda ilk dəfə toxunulmuş məsələləri, ilk dəfə irəli sürülmüş ideyaları, prinsipləri, açımları dönəmin intellektual mühitini yadda saxlamış oxucu asanlıqla görə bilər. Kitab geniş, ancaq diqqətli oxucu çevrəsi üçün yazılıb, hərçənd incəsənət araşdırıcıları üçün də faydalı ola bilər. «Sənətin arxeologiyası. Sənətin arxitektonikası» Azərbaycan incəsənəti ilə bağlı prinsipial yeni nəzəri modellər qurmaq iddiası ilə yazılmayıb. Niyazi Mehdi sadəcə Qərb elmində XX yüzil boyu yaransa da, həmişə ekstraordinarlığını saxlamış freydizm, yunqiançılıq, semiotika, strukturalizm paradiqmalarından istifadə edib. Onun yeniliyi bəzən bu paradiqmaları necə yozub necə işlətməsində, daha çox isə onların sayəsində Azərbaycanla bağlı əldə etdiyi diskurslardadır. Kitabın kəsimləri məqalələr kimi yazılanda həmin paradiqmalar SSRİ üçün hələ də yeni, mübahisəli idi. Elmin geniş çevrələri onları yad ünsürlər, «burjua» damğalarında qavrayırdılar. Sovet marksizmi-leninizmi baxımından yad və mübahisəli olan bu ideyalardan Niyazi Mehdi Azərbaycanda heç bir hücum, senzura bıçağını duymadan istifadə edərək sənət və mədəniyyət materiallarının arxeologiyası ilə məşğul olmağa, arxitektonikasını düşünməyə cəhd göstərib. /Mediaforum/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder